Tradycja wiąże początek kościóła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Średniej Wsi (gm. Lesko) z testamentem spisanym w 1621 r. przez podkomorzego sanockiego Piotra Bala, właściciela wsi. Nadmienia on w nim, że pragnie, aby jego żona Jadwiga także porzuciła kalwinizm i wybudowała katolicką kaplicę. Budowla pełniła wtym czasie funkcję zboru protestanckiego.
Ta nieduża i skromnie wyglądająca z zewnątrz wzniesiona z drewna modrzewiowego świątynia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny we wsi Średnia Wieś (gm. Lesko) usytuowana jest na niedużym wzniesieniu, w centrum wsi, po południowej stronie drogi Hoczew-Polańczyk, w pobliżu dawnego założenia dworskiego.
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Średniej Wsi (gm. Lesko)
Kościół powstał w 2. połowie XVI wieku jako kaplica dworska rodu Balów. Wprawdzie w testamencie spisanym w 1621 r. podkomorzy sanocki Piotr Bal zachęcał żonę Jadwigę do porzucenia kalwinizm i wybudowania katolickiej kaplicy, to obecnie pismo to interpretuje się za konieczność ponownej restytucji w istniejącym obiekcie świątyni rzymskokatolickiej. Ale dopiero w 1697 r. kaplica została odzyskana przez łacinników. W 1727 r. z fundacji Katarzyny z Oraczewskich Balowej powstało całe – zachowane do dzisiaj – wyposażenie świątyni wykonane w dobrych warsztatach snycerskich w Krośnie oraz naścienna polichromia.
Kościół remontowano w latach 1959- 1968, odrestaurowano wówczas malowidła ścienne, wykonano stolarkę okienną, a dach pokryto gontem. W latach 1983- 1984 kościół uległ znacznej rozbudowie poprzez dobudowanie od strony północnej wieży, a w wyniku kolejnej inwestycji – w 1991 r. – powstała druga zakrystia po zachodniej stronie prezbiterium.
Jest to budowla nieorientowana (prezbiterium w kierunku na południe), konstrukcji zrębowej, zbudowana w tradycji późnogotyckich drewnianych kościołów małopolskich. Jednonawowa na rzucie prostokąta, z mniejszym, krótkim prezbiterium, zamkniętym trójbocznie z dwiema zakrystiami po bokach. Współczesna wieża konstrukcji słupowej z izbicą od frontu, o ścianach pochyłych, zwieńczona cebulastym hełmem blaszanym, z latarnią. Dach jednokalenicowy kryty gontem, z wieżyczką na sygnaturkę nad nawą, zwieńczoną kopulastym hełmem blaszanym. Wewnątrz znajdują się płaskie stropy. Chór muzyczny wsparty jest na dwóch słupach, które wykonano z pierwotnej belki tęczowej, zachowały się na nim jeszcze ślady łacińskiego napisu. Pod chórem przetrwały dwa – prowadzące do przedsionka pod wieżą – portale w kształcie oślego grzbietu, utrzymane w późnogotyckim, XVI-wiecznym stylu ciesielskim. Podczas ostatniego remontu po ich bokach dodano dwa portale o identycznym kształcie. Na ścianach i stropie polichromia figuralna oraz iluzjonistyczna, w prezbiterium na ścianie malowane podziały architektoniczne, datowana na 1. połowę XVIII wieku. W późnobarokowym ołtarzu głównym obraz Matka Boża z Dzieciątkiem podającym Jej jabłko oraz dwa ołtarze boczne, z lewej strony widnieje obraz św. Stanisława Biskupa, z prawej św. Katarzyny – zespół datowany jest na 1. połowę XVIII wieku.
Mimo zabytkowego wyposażenia znajdziemy we wnętrzu także współczesne akcenty artystyczne: płaskorzeźbione stacje Drogi Krzyżowej zawieszone w nawie, podobnie jak i rzeźbę Ostatniej Wieczerzy w kruchcie, wykonał bieszczadzki zakapior, Jędrek Wasielewski „Połonina”.
