Projekt „Świat karpackich rozet” wchodzi powoli w kluczowy czas swojej realizacji. Do dotychczasowych działań popularyzacyjno- edukacyjno-badawczych, które opisujemy na łamach naszego periodyk, dołączyło seminarium naukowe, w czasie którego historyk sztuki, architekt, etnolog i rzemieślnik zajęli się zagadnieniem wyjątkowości dziedzictwa kulturowego tej części Karpat. Streszczenia trzech referatów można znaleźć w tym numerze.
Przewodnim tematem numeru jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie – na jakiej płaszczyźnie: artystycznej, rękodzielniczej, a może związanej z tradycją, Bojkowszczyzna i Huculszczyzna zostawiły po sobie unikalne przesłanie? Wyjazdy badawcze w Karpaty Wschodnie pozwalają ich uczestnikom na interesujące obserwacje, z którymi – w postaci tekstów – dzielą się z nami. Należą do nich materiały o warsztatach pisankarskich czy opisujących tradycję i współczesność wytwarzania liżnyków. Ważnym elementem tego sposobu patrzenia na region jest krótki, zaledwie sygnalizujący zjawisko, tekst o symbolu łuku Karpat związanego z charakterystycznym detalem zdobniczym tego obszaru. Ginące w pomrokach dziejów pochodzenie „kwiatu życia”, znajdowane w Europie na różnych szerokościach geograficznych, tu w Karpatach stało się jakby esencją miejsca; z jednej strony będąc „tylko” dekoracją, ale z drugiej pełniąc ważne funkcje magiczno-ochronne. I co istotne „żywe” do dzisiaj.
Temat Huculszczyzny, ale pod kątem gospodarki szałaszniczej, podejmuje z kolei autor tekstu o tradycjach pasterskich tego regionu. Warto też wiedzieć, że pasterze z tych terenów Karpat chętnie są zatrudniani w Polsce, aby wspomóc działania reaktywujące pasterstwo na obszarach podgórskich w południowo -wschodniej części naszego kraju.
Z kolei w obszarze dotyczącej naszych – beskidzkich – doświadczeń związanych z promocją elementów tradycji i kultury warto przeczytać teksty o Powojennych Targach Końskich w Lutowiskach (imprezy nawiązującej do czasów Rzeczpospolitej Obojga Narodów) czy o niezwykle interesującym pomyśle utworzenia Bieszczadzkiej Szkoły Rzemiosła w Uhercach Mineralnych.
Zapraszam do lektury.
Adam Cyło
Pobierz KPSK nr 4 2019
